Kapadokya ve Turizm

Kapadokyada profesyonel turizm pansiyonculuk ile başladı. Bir şekilde turistler kendi başlarına gelir (buna pasan turist denir), kendi kendine gezer sonra da ya güneye ya da İstanbul'a geçip gezisine devam ederdi. Kapadokya'da turizm pasan turisti yatırarak ve gezdiği yerlere bilet keserek para kazanma üzerine gelişti.

Son yıllarda Kapadokya turizmcileri önemli birşey keşfettiler. İnanılmaz bir doğal güzelliğe sahip olsanız da peribacalarının etrafını çevir, kapıya bir gişe koy, gelene geçene bilet sat ile turizm olmuyor. Kapadokya kelimesi tek başına yeterli değil. Yanına birşeyler eklemek lazım. Kapadokya da balon turu, Kapadokya da atlı safari, Kapadokya da golf turnuvası gibi. Bu saydıklarımın hepsinin tek başına marka değeri ve tanıtım gücü var. Tek başına balon gezisi sektörü 30 milyon dolarlık bir pazar oluşturmuş durumda. Bu balon gezisi sayesinde her yıl Kapadokya'ya fazladan 30 milyon dolar para giriyor demek.

Dünyanın her yerinde bir Antalya bir Bodrum bir Marmaris bulabilirsiniz ama bir Kapadokya daha bulamazsınız. Ha ucuz oteller açarsınız, dünyanın başka yerine gidecek maddi imkanı olmayan kitleyi hedeflersiniz ve turizm merkezlerinize turist gelir. Ama her sene turist sayısında rekorlar kırsanız da Turizm pastasından önemli bir gelir payı elde edemezsiniz. Türkiye'yi gerçek anlamda bir turizm cenneti haline getirmenin yolu zengin turisti çekebilmekten geçiyor. Türkiyede gerçek zengin turisti çekebilme potansiyeli olan tek yer Kapadokya. Bunu da benzersizliğine ve özgünlüğüne borçlu. Dilediği anda istediğini yapabilme özgürlüğüne sahip olan kişiler için mesela Dubai Antalya'dan daha ilginçtir çünkü orada başka hiçbiryerde yapamayacağı şeyler yapabilir. Yelken otelde veya palmiye adasında kalabilir. Herkes BAE'ni petrol zengini zanneder ama BAE'nin ana gelir kaynağı ve zenginliğinin nedeni turizmdir.

Bence artık Kapadokya'da ne yapılması gerektiği çok net belli. Benim görebildiklerim şunlar.

1. İlk olarak Kapadokya şu Kültür Turizmi etiketinden kurtulmak durumunda. Bunu hiç sevmiyorum. Akedemisyenseniz kültürünüzü arttırma amaçlı geziler yaparsınız. Turistin birinci ve en önemli amacı eğlenmek ve değişik birşeyler yapmaktır. Kültür Turizmi lafı baştan kütüphane gibi sıkıcı biryere gidiyormuşsunuz hissi veriyor.
2. Kapadokya'nın en önemli farklılıklarından birisi de kiliseleri. Kiliseler freskler ve resimlerle kaplı. Ama ne yazık ki fresklerin büyük çoğunluğu ağır tahribat görmüş. Azizlerin gözleri oyulmuş, üstlerine yazılar yazılmış, iç kısımlarda ateş yakılarak isle kapatılmaya çalışılmış. Kısacası kasten harab edilmiş. Tersinden düşünelim. Mesela Mısır'a gidiyoruz ve orada Osmanlı uygarlığına ait eserleri geziyoruz. Bir de bakıyoruz ki halk bu eserleri tahrip etmiş. Ne hissederiz? Bölgede milyon dolarlar kazanan turizm şirketlerinin gelirlerinin ve devletimizin turizme ayırdığı kaynakların bir kısmının restorasyona harcanması gerekiyor. Kapısında bilet kesip gezdiriyoruz ama bence bu halde hiç göstermesek belki de daha iyi.
3. Bir kere Paşabağ vadisinde bir ışık gösterisi ne denk geldim. Sözle tarif edemeyeceğim kadar etkileyiciydi. Bunu gören bir insanın hayat boyu bir daha unutması ve başka bir yerde benzerini görebilmesi mümkün değil. Kapadokya'da sanat içerikli gösteri sektörünün bu yönde gelişmesi lazım.
4. Eğlenmeyen adam para harcamaz. Eğlence sektörünün gelişmesi lazım. Ama klasik bar, disko tarzında değil. Turizmcilerimizin biraz yaratıcılıklarını zorlarlarsa müthiş fikirler bulabileceklerine eminim.
5. Tematik otelciliğin üzerine daha çok gidilmesi gerekiyor. Zaten turist Kapadokya'ya geldiği andan itibaren kendini uzayda veya bambaşka bir dünyada gibi hissediyor. Bu atmosfer içinde adamı dört duvar arasında konaklatırsanız, alalade yerlerde yemek yedirirseniz olmaz. Kaya, mağara oteller bu noktada iyi iş yapıyor ve hizmet kalitelerini sürekli yükseltiyorlar ama otellerde kalite beş yıldız üstüyken sokaklar iki yıldızlı olmaz. Turizm işletmelerinin işletmelerine gösterdikleri özeni çevrelerine de göstermeleri gerekiyor.
6. Yerli turizmcilerin devlet tanıtım yapmıyor, belediye turizmden anlamıyor şikayetleriyle oyalanmaktan vazgeçmesi gerekiyor. Hepsi değil ama çoğunluk turizmciler yıllar boyu şikayet etmekle, birbirini kötülemekle ve turist kazıklamakla meşgul olurken elin Kanadalısı geldi balonculuk işini başlattı, yok bilmem kim geldi Butik otelciliği başlattı devlet tantımı, desteği olmadan işlerini büyüttüler. Kapadokyalı turizmci hala yapılanı takip ederek yoluna devam ediyor ama aslan payını eskiden olduğu gibi hep dışardan gelenler alıyor. Farklılık farklılık farklılık. Kapadokya'da başarının anahtarı bu. Gerçekten farklı birşeyler yaparsanız yaptığınız şey zaten kendi tanıtımını kendi kendine yapıyor.